Dla rolników
Nowy okres programowania 2023-2027 przynosi wiele wyzwań i jeszcze więcej możliwości, z których nierozważnie byłoby nie skorzystać. Aby ułatwić potencjalnym Beneficjentom
poruszanie się po nowej Lokalnej Strategii Rozwoju i wybór odpowiednich narzędzi, przygotowaliśmy poniżej zbiór „drogowskazów”. Mamy nadzieję, że nasze doświadczenie i
kompetencje, w połączeniu z Państwa inicjatywą i energią do kreowania pozytywnych zmian, zyskają realizację w postaci wielu prężnie działających firm i inicjatyw!
Informacje o rozpoczętych naborach (poprzedzone ogłoszeniami o naborach w Aktualnościach naszej strony www) możecie Państwo odnaleźć tutaj:
https://lgdtraktpiastow.pl/nabory-wnioskow/aktualne-nabory/
Wszystkie opisane niżej dofinansowania realizować będą następujący Cel i Przedsięwzięcie:
C.3 Na trakcie Piastów – rozwój oparty na istniejących zasobach turystycznych i kulturowych
P.1.3.1 Turystyka wiejska
Dotacje na START: Gospodarstwo agroturystyczne
Tworzenie GOSPODARSTW AGROTURYSTYCZNYCH (START GA) – czyli rozwój pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych
Nabór wniosków planowany jest w marcu 2025 r.: trwają intensywne prace nad przygotowaniem ścieżki formalnej.
Informacje o planowanych terminach znajdziecie Państwo w corocznym harmonogramie naborów: https://lgdtraktpiastow.pl/okres-programowania-2023-2027/harmonogramy-naborow/
Warunki uzyskania wsparcia określone w wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 – 2027 dla interwencji I.13.1 LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) – komponent Wdrażanie LSR.
KTO MOŻE UZYSKAĆ WSPARCIE?
Pomoc na START GA przyznaje się, jeżeli wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy:
– posiada miejsce zamieszkania na obszarze wiejskim objętym LSR lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej oznaczone adresem wpisanym do CEIDG na obszarze wiejskim objętym LSR lub miejsce wykonywania działalności w ramach pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych na obszarze wiejskim objętym LSR.
Pomoc przyznaje się, jeżeli:
– wnioskodawca jest rolnikiem albo małżonkiem rolnika albo domownikiem z małego gospodarstwa rolnego;
– wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc na działalność tego samego rodzaju w zakresach: START GA, start gospodarstwa opiekuńczego, start zagrody edukacyjnej, rozwój GA, rozwój gospodarstwa opiekuńczego lub rozwój zagrody edukacyjnej w ramach PS WPR.
WYSOKOŚĆ POMOCY
– pomoc przyznaje się w formie płatności ryczałtowej – kwota pomocy jest ustalana na podstawie projektu budżetu operacji;
– pomoc przyznaje się w wysokości nie wyższej niż kwota maksymalna określona przez LGD w regulaminie naboru, ale nie wyższej niż 150 tys. zł (i nie niższej niż 50 tys. zł);
– pomoc przyznaje się w wysokości zgodnej z poziomem dofinansowania, określonym przez LGD w regulaminie naboru, nieprzekraczającym poziomu dofinansowania wynoszącego do 85% kosztów kwalifikowalnych.
WARUNKI, KTÓRE MUSI SPEŁNIAĆ PROJEKT, BY OTRZYMAĆ POMOC:
- Będzie realizowany:
– w jednym etapie;
– w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.
- Będzie dotyczył działalności zgodnej z celami LSR.
- Jest uzasadniona ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który:
- jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji,
- zawiera co najmniej: wskazanie celu (w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług); planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu (w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów i finansowych); informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować (w tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia); informacje dotyczące sposobu prowadzenia działalności (w szczególności informacje o sposobie wdrożenia WBN).
- Pomoc przyznaje się jeżeli:
– operacja jest inwestycją polegającą na dostosowaniu małego gospodarstwa rolnego do świadczenia usług polegających na wynajmowaniu pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczeniu innych usług związanych z pobytem turystów, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo przedsiębiorców oraz art. 35 ust. 3 ustawy o usługach hotelarskich;
– operacja nie obejmuje kosztów inwestycji w produkcję rolniczą lub przetwórczą;
– została przedłożona koncepcja wdrożenia systemu kategoryzacji WBN;
– wnioskodawca zakłada przystąpienie do lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich nie później niż w dniu złożenia wniosku o pomoc;
– obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie, zostały zgłoszone do ewidencji innych obiektów hotelarskich zgodnie art. 39 ust. 3 ustawy o usługach hotelarskich;
– beneficjent realizuje koncepcję wdrożenia systemu kategoryzacji WBN, tym samym podał ocenie kategoryzacji oraz uzyskał zakładaną kategorię WBN kategorię certyfikat i tablicę rekomendacyjną, którą umieścił w widocznym miejscu;
– beneficjent udokumentował przystąpienie do lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich nie później niż w dniu złożenia WOP.
– beneficjent realizuje uproszczony biznesplan;
– beneficjent promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikuje/aktualizuje ich zakres i asortyment.
ZOBOWIĄZANIA BENEFICJENTA PO UZYSKANIU POMOCY:
Zobowiązania w okresie związania celem zostały określone w wytycznych podstawowych; dodatkowo w okresie związania celem beneficjent zobowiązuje się w szczególności do:
– utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy (za wyjątkiem beneficjenta będącego mikroprzedsiębiorstwem albo małym przedsiębiorstwem, który zobowiązuje się do utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy);
– prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy (za wyjątkiem beneficjenta będącego mikroprzedsiębiorstwem albo małym przedsiębiorstwem, który zobowiązuje się do prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy);
– (do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia, a o zawieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje samorząd województwa);
– prowadzenia ewidencji odpowiednio świadczonych usług lub sprzedaży produktów rolnych;
– bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;
– informowania samorządu województwa o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania celem.
– kontynuowania członkostwa w lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich;
– poddania się inspekcjom kontrolnym prowadzonym przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”.
DOTACJE na ROZWÓJ: Gospodarstwo agroturystyczne
Tworzenie GOSPODARSTW AGROTURYSTYCZNYCH (ROZWÓJ GA) – czyli rozwój pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych
Nabór wniosków planowany jest w marcu 2025 r.: trwają intensywne prace nad przygotowaniem ścieżki formalnej.
Informacje o planowanych terminach znajdziecie Państwo w corocznym harmonogramie naborów: https://lgdtraktpiastow.pl/okres-programowania-2023-2027/harmonogramy-naborow/
Warunki uzyskania wsparcia określone w wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 – 2027 dla interwencji I.13.1 LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) – komponent Wdrażanie LSR.
Informacje o planowanych terminach znajdziecie Państwo w corocznym harmonogramie naborów – www.lgdtraktpiastow.pl/nabory-wnioskow
KTO MOŻE UZYSKAĆ WSPARCIE?
Pomoc na ROZWÓJ GA przyznaje się, jeżeli wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy:
– posiada miejsce zamieszkania na obszarze wiejskim objętym LSR lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej oznaczone adresem wpisanym do CEIDG na obszarze wiejskim objętym LSR lub miejsce wykonywania działalności w ramach pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych na obszarze wiejskim objętym LSR.
Pomoc na ROZWÓJ GA przyznaje się jeżeli:
– wnioskodawca jest rolnikiem albo małżonkiem rolnika albo domownikiem z małego gospodarstwa rolnego;
– wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc odpowiednio na ROZWÓJ GA, rozwój zagrody edukacyjnej albo rozwój gospodarstwa opiekuńczego w ramach PS WPR;
– upłynęło co najmniej 2 lata od dnia wypłaty pomocy na operację odpowiednio na start gospodarstwa agroturystycznego, start zagrody edukacyjnej albo start gospodarstwa opiekuńczego w ramach PS WPR.
– wnioskodawca wykaże, że w okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku wykonywał łącznie co najmniej przez 365 dni działalność, o której mowa art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo przedsiębiorców, potwierdzoną wpisem do gminnej ewidencji innych obiektów hotelarskich zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o usługach hotelarskich.
WYSOKOŚĆ POMOCY
– pomoc przyznaje się w formie zwrotu części kosztów kwalifikowalnych;
– pomoc przyznaje się w wysokości nie wyższej niż kwota maksymalna określona przez LGD w regulaminie naboru, ale nie wyższej niż 500 tys. zł (i nie niższej niż 50 tys. zł);
– pomoc przyznaje się w wysokości zgodnej z poziomem dofinansowania, określonym przez LGD w regulaminie naboru, nieprzekraczającym poziomu dofinansowania wynoszącego do 85% kosztów kwalifikowalnych.
WARUNKI, KTÓRE MUSI SPEŁNIAĆ PROJEKT, BY OTRZYMAĆ POMOC:
- Będzie realizowany:
– w maksymalnie w dwóch etapach;
– w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.
- Będzie dotyczył działalności zgodnej z celami LSR.
- Jest uzasadniony ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który:
- jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji,
- zawiera co najmniej: wskazanie celu (w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług); planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu (w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów i finansowych); informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować (w tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia); informacje dotyczące sposobu prowadzenia działalności (w szczególności informacje o sposobie wdrożenia WBN).
- Pomoc przyznaje się jeżeli:
– operacja jest inwestycją polegającą na dostosowaniu małego gospodarstwa rolnego do rozszerzonej oferty innych usług związanych z pobytem turystów, świadczonych przez rolnika w małym gospodarstwie rolnym, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo przedsiębiorców oraz art. 35 ust. 3 ustawy o usługach hotelarskich, lub modernizacji tego gospodarstwa agroturystycznego w celu podniesienia standardu lub poszerzenia świadczonych w nim usług związanych z pobytem turystów;
– operacja nie obejmuje kosztów inwestycji w produkcję rolniczą lub przetwórczą;
– wnioskodawca deklaruje przystąpienie do lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich nie później niż w dniu złożenia WOP;
– operacja zakłada realizację koncepcji wdrożenia systemu kategoryzacji WBN, poprzez podwyższenie lub poszerzenie zakresu jakości świadczonych usług związanych z pobytem turystów.
Pomoc wypłaca się, jeżeli beneficjent:
– realizuje koncepcję wdrożenia systemu kategoryzacji WBN, tj. poddał obiekt ocenie kategoryzacji WBN oraz uzyskał zakładaną kategorię, certyfikat i tablicę rekomendacyjną, którą umieścił w widocznym miejscu;
– udokumentował przystąpienie do lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich;
– beneficjent realizuje uproszczony biznesplan;
– beneficjent promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikuje/aktualizuje ich zakres i asortyment.
ZOBOWIĄZANIA BENEFICJENTA PO UZYSKANIU POMOCY:
Zobowiązania w okresie związania celem zostały określone w wytycznych podstawowych; dodatkowo w okresie związania celem beneficjent zobowiązuje się w szczególności do:
– utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy (za wyjątkiem beneficjenta będącego mikroprzedsiębiorstwem albo małym przedsiębiorstwem, który zobowiązuje się do utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy);
– prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy (za wyjątkiem beneficjenta będącego mikroprzedsiębiorstwem albo małym przedsiębiorstwem, który zobowiązuje się do prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy);
– (do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia, a o zawieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje samorząd województwa);
– prowadzenia ewidencji odpowiednio świadczonych usług lub sprzedaży produktów rolnych;
– bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;
– informowania samorządu województwa o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania celem.
– kontynuowania członkostwa w lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich;
– poddania się inspekcjom kontrolnym prowadzonym przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”.
Dotacje na START: Zagrody edukacyjne
Tworzenie ZAGRÓD EDUKACYJNYCH (START ZE) – czyli rozwój pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych w zakresie tworzenia zagród edukacyjnych
Nabór wniosków planowany jest w marcu 2025 roku: trwają intensywne prace nad dopracowaniem ścieżki formalnej, odpowiedniej dokumentacji i procedur.
Informacje o planowanych terminach znajdziecie Państwo w corocznym harmonogramie naborów: https://lgdtraktpiastow.pl/okres-programowania-2023-2027/harmonogramy-naborow/
Warunki uzyskania wsparcia określone w wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 – 2027 dla interwencji I.13.1 LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) – komponent Wdrażanie LSR.
KTO MOŻE UZYSKAĆ WSPARCIE?
Pomoc na START ZE przyznaje się, jeżeli wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy:
– posiada miejsce zamieszkania na obszarze wiejskim objętym LSR lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej oznaczone adresem wpisanym do CEIDG na obszarze wiejskim objętym LSR lub miejsce wykonywania działalności w ramach pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych na obszarze wiejskim objętym LSR.
Pomoc przyznaje się, jeżeli:
– wnioskodawca jest rolnikiem albo małżonkiem rolnika albo domownikiem z małego gospodarstwa rolnego;
– wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc na działalność tego samego rodzaju w zakresach: start gospodarstwa agroturystycznego, start gospodarstwa opiekuńczego, start zagrody edukacyjnej, rozwój gospodarstwa agroturystycznego, rozwój gospodarstwa opiekuńczego lub rozwój zagrody edukacyjnej w ramach PS WPR.
WYSOKOŚĆ POMOCY
– pomoc przyznaje się w formie płatności ryczałtowej – kwota pomocy jest ustalana na podstawie projektu budżetu operacji;
– pomoc przyznaje się w wysokości nie wyższej niż 150 tys. zł (i nie niższej niż 50 tys. zł);
– pomoc przyznaje się w wysokości zgodnej z poziomem dofinansowania, określonym przez LGD w regulaminie naboru, nieprzekraczającym poziomu dofinansowania wynoszącego do 85% kosztów kwalifikowalnych.
WARUNKI, KTÓRE MUSI SPEŁNIAĆ PROJEKT, BY OTRZYMAĆ POMOC:
- Będzie realizowany:
– w jednym etapie;
– w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.
- Będzie dotyczył działalności zgodnej z celami LSR.
- Jest uzasadniona ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który:
- jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji,
- zawiera co najmniej: wskazanie celu (w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług); planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu (w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów i finansowych); informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować (w tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia); informacje dotyczące sposobu prowadzenia działalności (w szczególności informacje o sposobie realizacji w zagrodzie edukacyjnej celów edukacyjnych, o których mowa w standardach OSZE – Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych).
- Pomoc przyznaje się jeżeli:
- operacja jest inwestycją polegającą na dostosowaniu małego gospodarstwa rolnego do świadczenia usług edukacyjnych zgodnie ze standardami OSZE;
- operacja zakłada realizację przynajmniej dwóch celów edukacyjnych, o których mowa w standardach OSZE;
- operacja nie obejmuje kosztów inwestycji w produkcję rolniczą lub przetwórczą;
- operacja uzyskała pozytywną rekomendację właściwego terytorialnie przedstawiciela ODR – wojewódzkiego koordynatora OSZE pod kątem spójności ze standardami OSZE;
- wnioskodawca przewiduje przystąpienie do OSZE, prowadzonej przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Krakowie – nie później niż w dniu złożenia wniosku o płatność.
- Pomoc wypłaca się, jeżeli beneficjent:
- realizuje uproszczony biznesplan;
- promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikuje/aktualizuje ich zakres i asortyment
- dokonał zgłoszenia do CEIDG;
- udokumentował przystąpienie do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych prowadzonej przez CDR O/Kraków nie później niż w dniu złożenia
ZOBOWIĄZANIA BENEFICJENTA PO UZYSKANIU POMOCY:
Zobowiązania w okresie związania celem zostały określone w wytycznych podstawowych; dodatkowo w okresie związania celem beneficjent zobowiązuje się w szczególności do:
– utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy (za wyjątkiem beneficjenta będącego mikroprzedsiębiorstwem albo małym przedsiębiorstwem, który zobowiązuje się do utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy);
– prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy (za wyjątkiem beneficjenta będącego mikroprzedsiębiorstwem albo małym przedsiębiorstwem, który zobowiązuje się do prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy);
– (do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia, a o zawieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje samorząd województwa);
– prowadzenia ewidencji odpowiednio świadczonych usług lub sprzedaży produktów rolnych;
– bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;
– informowania samorządu województwa o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania celem;
– realizacji wybranych celów edukacyjnych, o których mowa w standardach Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych;
– kontynuowania członkostwa w Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych prowadzonej przez CDR O/ Kraków.
Załącznik: Standardy Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych.
Zgodnie z koncepcją zatwierdzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w listopadzie 2011 roku oraz wdrażaną przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Krakowie (CDR O/Kraków), „Zagroda edukacyjna” to obiekt:
zlokalizowany na obszarach wiejskich;
prowadzony przez mieszkańca wsi;
przyjmujący dzieci i młodzież w ramach programów szkolnych i aktywności pozaszkolnej;
posiadający i prezentujący zwierzęta gospodarskie albo uprawy rolnicze;
realizujący przynajmniej dwa cele edukacyjne spośród niżej wymienionych:
– edukacja w zakresie produkcji roślinnej,
– edukacja w zakresie produkcji zwierzęcej,
– edukacja w zakresie przetwórstwa płodów rolnych,
– edukacja w zakresie świadomości ekologicznej i konsumenckiej,
– edukacja w zakresie dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej.
Obiekt powinien posiadać zwierzęta gospodarskie lub uprawy rolnicze przeznaczone do prezentacji dla grup dzieci i młodzieży przyjmowanych w ramach programów szkolnych i pozaszkolnych lub udostępniane jako atrakcja turystyczna dla rodzin z dziećmi i dorosłych podróżujących indywidualnie.
Minimalny obligatoryjnym warunkiem technicznym jest posiadanie zadaszonego miejsca do prowadzenia zajęć i udostępnienie toalet dla uczestników zajęć oraz spełnienie określonych prawem warunków bezpieczeństwa.